Mira

Allen die eind jaren 1960 en begin jaren 1970 de Amerikaanse landingen op de Maan hebben meegemaakt, herinneren zich ongetwijfeld de beelden van mensen op de Maan. Het Apollo-programma was een groot succes, zowaar voor de hele mensheid.

Na de vlucht van Apollo 17 was het echter gedaan met de rush naar de Maan. Er vonden nog enkele onbemande projecten plaats, maar die spraken totaal niet tot de verbeelding zoals dat wel het geval was met de expedities van Neil Armstrong en zijn collega's maanreizigers.

Stonehenge, het prehistorische monument in het Engelse Wiltshire, is een raadselachtig bouwwerk dat getuigt van de hoge ontwikkeling van de prehistorische mens. Vorige eeuw ontdekte men dat Stonehenge verschillende sterrenkundige kijkrichtingen bevat, die langs de horizon de plaatsen aanwijzen waar de Zon en de Maan ondergaan bij het zomer- en wintersolstitium. Uit deze bevindingen ontwikkelden zich meer uitgebreide theorieën als zou Stonehenge een gesofisticeerd sterrenkundig observatorium zijn geweest.

In de loop van 2023 werden er veel interessante en belangrijke ontdekkingen gedaan op gebied van het sterrenkundig onderzoek en werden er ook een aantal boeiende nieuwe ruimtevaartprojecten gelanceerd.

Zo werd de Europese JUICE gelanceerd om tegen het begin van het volgend decennium onderzoek te doen aan de grote ijsmanen van de reuzenplaneet Jupiter. Ook Euclid werd gelanceerd om een beter inzicht te krijgen over donkere materie en donkere energie. En we mochten ons verheugen in een rijke wetenschappelijke oogst die door de Gaia-satelliet werd binnengehaald.

Weinig objecten uit de wereld van de sterrenkunde spreken zo tot de verbeelding als zwarte gaten. Ze zijn extreem in alle betekenissen van het woord en er gaat een geheimzinnige dreiging van uit die tot de verbeelding spreekt. Iedereen heeft zeker al wel gehoord over de zogenaamde spaghettificatie waarbij een astronaut die te dicht bij een zwart gat komt als een uiteen getrokken langgerekte spaghettisliert razendsnel door het zwarte gat zou opgeslokt worden.

Tijdens deze Astroclub blikt MIRA-medewerker Philippe Mollet vooruit op 2024. Wat staat er zoal te gebeuren op het gebied van sterrenkunde en ruimtevaart in het nieuwe jaar?

Er vinden in 2024 een aantal zons- en maansverduisteringen plaats, eentje daarvan is voor ons interessant: op woensdag 18 september kunnen we in de ochtend het spektakel van de aardschaduw volgen die de Maan gedeeltelijk verduistert.

Zin in een leerrijke, boeiende en plezierige dag vol wetenschap? Dan moet je er zeker bij zijn op de Dag van de Wetenschap. Tijdens de Dag van de Wetenschap vinden immers allerlei activiteiten voor jong en oud plaats in universiteiten, hogescholen, wetenschappelijke instellingen, verenigingen … en dit in gans Vlaanderen.

Uiteraard neemt ook Volkssterrenwacht MIRA vol enthousiasme deel aan dit initiatief van de Vlaamse Overheid.

Kijk op de website van MIRA voor een gedetailleerd programma.

Zesenzestig miljoen jaar geleden trof een asteroïde van 10 à 12 km groot de Aarde, daarbij kwam enorm veel energie vrij die catastrofale gevolgen had voor planten en dieren op onze planeet. Men heeft de plaats van impact weten te lokaliseren: Chicxulub op het Mexicaanse schiereiland Yucatan.

Zowat een eeuw geleden vond er een fel (en niet altijd even beschaafd) debat plaats tussen twee kampen van sterrenkundigen: het ene kamp was ervan overtuigd dat de Andromedanevel een sterrennevel was buiten ons eigen melkwegstelsel, het andere kamp dacht daarentegen dat de Andromedanevel een galactische nevel was zoals de Orionnevel: een grote gas- en stofwolk binnen ons melkwegstelsel. De argumenten pro en contra volgden elkaar op, tot Edwin Hubble uitsluitsel bracht door een intrigerende ontdekking.

De Vereniging Voor Sterrenkunde organiseert naar jaarlijkse gewoonte Sterrenkijkdagen, en in 2023 vinden die plaats op vrijdag 27 en zaterdag 28 oktober. De Vlaamse Volkssterrenwachten werken uiteraard graag mee aan dit initiatief, samen met vele andere amateursterrenkundeverenigingen uit Vlaanderen.