Mira

n het begin van het ruimtevaarttijdperk waren er enkel maar Amerikaanse en Russische projecten waar ook de rest van de wereldbevolking zich aan vergaapte. Maar geleidelijk kwamen er ook andere organisaties zich mengen in het verhaal van de ruimtevaart, en een heel betrouwbare partner hierbij is zeer zeker de Europese ruimtevaartorganisatie ESA.

In de hedendaagse sterrenkunde worden massaal gegevens verzameld. Van miljoenen sterren, sterrenstelsels en andere objecten zijn metingen bekend van lichtkracht, massa, rotatiesnelheid of andere kenmerken. Informatie afleiden uit deze gegevens gebeurt het handigst met behulp van computers, waarbij statistische methoden worden gebruikt. Dit is het vakgebied van de astrostatistiek.

Geen onderwerp is zo alomtegenwoordig in de dagelijkse conversatie als het weer. We genieten van een mooie zomerdag of worden kletsnat door een fikse regenbui, de wegen slibben dicht tijdens een sneeuwfront dat over ons land trekt, en we geven lustig commentaar over het weer zelf, maar even graag ook over de weervoorspellers.

Op het eerste gezicht lijkt alles stabiel te verlopen in ons zonnestelsel, maar wie het allemaal nauwkeurig bestudeert en berekent, komt al gauw aan de weet dat de onderlinge afstand tussen de Zon en de planeten voortdurend verandert, en dat impliceert natuurlijk ook variaties in de gravitatie-effecten die alle objecten op elkaar uitoefenen.

Wat onze planeet betreft evolueert de aardbaan voortdurend van bijna cirkelvormig naar een duidelijk excentrische ellips. Daarbovenop komen variaties in de helling van de aardas en ook een precessiebeweging ervan.

2015 had voor de sterrenkundeliefhebbers heel wat boeiends in petto! Zo was er op 20 maart de gedeeltelijke zonsverduistering met de daaraan voorafgaande eclipsbrilletjesgekte, op 28 september volgde in alle vroegte een zeer geslaagde maansverduistering, we waren getuige van het wedervaren van de Europese ruimtesonde Rosetta en landingstoestelletje Philae bij komeet Churyumov-Gerasimenko. En een ander hoogtepunt was zeker de geslaagde doortocht van het Amerikaanse ruimtetuig New Horizons bij dwergplaneet Pluto en zijn manen.

Laatste vrijdag van de maand, Volkssterrenwacht MIRA mag zich weer opmaken voor een boeiend avondje sterrenkundeplezier met Frank Deboosere als gastheer.

Toen Clyde Tombaugh in 1930 vanaf het Amerikaanse Lowell Observatory buiten de baan van Neptunus een object ontdekte dat klaarblijkelijk ook bezig was aan een omloop rond de Zon, was het evident dat hij een nieuwe planeet had ontdekt. Meteen de negende planeet in het rijtje, ze werd Pluto genoemd.

Onze volkssterrenwacht is vanzelfsprekend van de partij ter gelegenheid van deze Nacht van de Duisternis, zowel op MIRA zelf als op verplaatsing.

In de nacht van zondag 27 op maandag 28 september vindt er in het tweede deel van de nacht een totale maansverduistering plaats.

Het is een indrukwekkend fenomeen dat zich voordoet wanneer de Volle Maan doorheen de schaduwkegel van de Aarde passeert. Meestal schuift de Volle Maan onder of boven die schaduw door, maar af en toe verduistert de Maan totaal of gedeeltelijk wanneer de verlichte schijf van de Maan en de schaduw van de Aarde netjes samenvallen.